المعتزبالله محمد بن المتوکل بن المعتصم، ملقب به "ابوعبدالله"، در سال 232 هجری قمری متولد شد. مادر او کنیزکی رومی بسیار زیبایی بود که متوکل او را "قبیحه" نام نهاده بود. معتز در حالی که 19 سال داشت، پس از خلع "مستعین عباسی" در سال 252 ه.ق ، به خلافت رسید. وی برادر خود "مؤید" را از ولایت عهدی خلع و زندانی نمود و "مؤید" پس از چند روز درگذشت. این خلیفه برای کاهش قدرت ترکان در دربار و به ویژه نیروی نظامی، شماری از مردان آفریقایی را وارد لشکر گارد خود کرد، ولی چون توان پرداخت حقوق نگهبانان ترک را نداشت از سوی ترکان برکنار شد. ترکان پنج شب پس از آن که معتز را خلع کردند او را به حمام بردند و از نوشیدن آب وی را منع کردند، و سرانجام این خلیفه عباسی بر اثر تشنگی در سال 255 ه.ق به هلاکت رسید. در روزگار خلافت معتز، "یعقوب بن لیث" سر برداشت و سرانجام دولت صفاریان را تشکیل داد.