شهید سید عباس موسوی در سال 1952 میلادی (1331 شمسی) در شهرک نبی شیت از توابع بعلبک لبنان به دنیا آمد. پدرش از متخصصین معماری برج‌های مساجد بود. سید عباس در سال 1387 قمری در شهر صور با امام موسی صدر ملاقات کرد. وی به خواست او به حوزه علمیه صور (کانون تحقیقات اسلامی) که مؤسس آن امام موسی صدر بود رفت.به توصیه امام موسی صدر به مطالعه علوم اسلامی پرداخت و مدت دو سال در محضر امام موسی صدر در صور ماند و دروس حوزوی خواند و آموزش دید. امام موسی صدر او را به شهید سید محمد باقر صدر در عراق معرفی کرد و در این مرحله از زندگی با کمک‌های فراوان این عالم بزرگوار پله‌های رشد معنوی را به سرعت پشت سر گذاشت. با کمک‌های فراوان آیت الله سید ابوالقاسم خویی توانست دروس خارج و مراحل عالی را به سرعت طی کند. سید عباس در عراق با خط مشی فکری، عقیدتی و سیاسی شهید سید محمد باقر صدر رشد کرد و علاوه بر درس و تحصیل، در مبارزه با رژیم بعث عراق همکاری شایانی با مسلمانان انجام می‌داد.وی در سال 1979 که هم‌زمان با پیروزی انقلاب 1357 در ایران بود، تحت مراقبت ویژه صدام قرار گرفت و چندی بعد به علت فشارهای مداوم پلیس عراق به توصیه شهید محمد باقر صدر به لبنان بازگشت. پس از ورود به لبنان و فراهم شدن زمینه فعالیت در این کشور، حوزه علمیه‌ای به نام امام المنتظر (عج)، در شهر بعلبک تأسیس کرد. سپس به همراه همسرش حوزه الزهرا را جهت آموزش احکام اسلامی به راه انداخت. مدتی بعد یعنی در سال 1369 شورای حزب‌الله، حجت الاسلام سید عباس موسوی (ره) را به عنوان دبیر کل حزب برگزید. سید عباس موسوی در 16 فوریه سال 1992 (27 بهمنماه 1370) در جریان حمله هوایی رژیم اشغالگر قدس در جنوب لبنان به شهادت رسید.
به دنبال اشغال لبنان توسط صهیونیست‌های غاصب در سال 1402 قمری و عملیات شهادت‌طلبانه شیعیان علیه متجاوزان اسرائیلی، سازمانی به نام بسیج عمومی مستضعفین شکل گرفت که بعدها به مقاومت اسلامی معروف شد. اولین ظهور علنی حزب الله در سال 1404 قمری بود که با انتشار و توزیع اعلامیه‌ای خطاب به محرومین جهان به مناسبت کشتار صبرا و شتیلا و نیز یک سال بعد، به مناسبت شهادت "شیخ راغب حرب" ضمن اعلام موجودیت، اهداف و طرح‌های خود را برای مسائل گوناگون لبنان اعلام کرد و خواستار تغییر نظام سیاسی لبنان که بر اساس نقشه‌های سیاسی استعمار تنظیم شده بود، گردید. از بنیان‌گذاران حزب الله لبنان علامه سید عباس موسوی که در صف مقدم ستیز با رژیم اشغالگر قدس قرار داشت، باهم فکری جمعی از علماء و گروهی از شاگردان خود، جنبش انقلابی «حزب الله لبنان» را در سال 1370 بنیان نهاد و به عنوان دبیر کل این حرکت شیعی، بافکری روشن، دیدگاه‌های ابتکاری، روحیه توأم با اخلاص و صفا، برخوردهای واقع‌بینانه و دور از رفتار تصنّعی، اقشار گوناگون و به خصوص نسل جوان را شیفته خود ساخت. موسوی با تلاش بسیار اختلاف ایجادشده میان شیعیان جنوب لبنان و مردم فلسطین را برطرف ساخت و نقشه‌های رژیم صهیونیستی را برای این کار افشا کرد. حضور حزب الله در صحنه‌های سیاسی لبنان همراه با عملیات شهادت‌طلبانه علیه متجاوزان صهیونیستی و پیروزی‌های حماسه‌آفرین و شکوهمند آنان، موجب گردید که شیعیان جنوب و دیگر نواحی لبنان به سوی این تشکیلات گرایش یابند. این تشکل از قوی‌ترین نیروهای سیاسی و نظامی در لبنان می‌باشد و نقش مؤثر و تعیین‌کننده‌ای در مسائل کلان لبنان دارد. برنامه‌های حزب الله کمک به ایجاد امنیت در نواحی جنوب لبنان، تقویت روحیه مقاومت مسلمانان صرف‌نظر از وابستگی‌های قومی و فرقه‌ای و جلوگیری از عادی‌سازی روابط رژیم اشغالگر قدس با دولت لبنان از جمله برنامه‌های حزب اللّه است.
شهید موسوی، در بعلبک، مرکزی را برای فراگیری علوم دینی بنیان نهاد تا برای طلابی که امکان عزیمت به نجف را ندارند، مکان مناسبی باشد. به گفته آن شهید، امام موسی صدر و علامه سید محمد حسین فضل الله در این حرکت، همکاری داشتند و شهید آیت الله سید محمد باقر صدر بهترین پشتیبانی از آن را به عمل آورد. او برای شروع مبارزه در لبنان نیاز به پرورش نیروی با ایمان متخصص داشت و این کار بهترین روش برای تربیت نیروی مخلص بود. پس از تأسیس این مدرسه مردم آواره لبنان را که در کشورهای دیگر مثل عراق بودند جمع کرد و زمینه‌های فعالیت خود را آماده کرد. اولین طلبه‌هایی که به روستاها و مناطق مختلف لبنان برای تبلیغ علوم دینی رفتند، از این حوزه علمیه بودند. آنها مردم را با مفاهیم و معارف ناب اهل‌بیت (ع) آشنا کردند و افرادی که علاقمند به تحصیل این مباحث بودند به این حوزه دعوت می‌نمودند. سید عباس موسوی دو مسیر را در زندگی خود در پیش گرفت و با این دو توانست مردمی را از خواب غفلت و پریشانی برهاند. او با خط سازندگی فکری و سیاسی و تهذیب نفس و خودسازی، خود و دیگر انسان‌های آزادی‌خواه را به راه مبارزه گسیل داد و باعث بیداری در سراسر جهان شد.
با تشکیل حکومت اسلامی در ایران توسط امام خمینی (ره)، سید عباس که در صف مقدم جهاد علیه رژیم صهیونیستی قرار داشت؛ در سال 1979 به ایران سفر کرد و از نزدیک با افکار امام خمینی (ره) آشنا شد. وی در لبنان از انقلاب اسلامی و بنیان‌گذار آن سخت دفاع کرد و خود را در وجود امام خمینی (ره) درآمیخت و در این راه سخن شهید محمد باقر صدر را عملی نمود، آن گاه که به مردم توصیه کرد: «در امام خمینی (ره) ذوب شوید، همان‌گونه که در اسلام ذوب گردیده‌اید.» با تأثیرپذیری حزب الله لبنان، از اندیشه امام خمینی (ره) و نهضتی که وی بنیان‌گذاری کرد، این تشکّل مقاوم، در فعالیت‌های خود به مبارزه با رژیم صهیونیستی بسنده نکرد و در عرصه‌های سیاسی و اجتماعی لبنان حضور گسترده یافت و متولی بسیاری از امور محرومان، کارگران و مردمان ساکن در نواحی عقب‌افتاده شد. سید عباس موسوی در این سال‌ها با تفکرات امام خمینی (ره) آشنا شد و از دریای وسعت وجودی این بزرگ‌مرد تاریخ فایده‌های فراوانی برد. او با راه و روش و سیره حضرت امام خمینی (ره) در مبارزه علیه کفر و ظلم و ستمگر با دست خالی و ایمان و توکل به خداوند پرورش یافت و خود را برای انجام وظیفه بین‌المللی خود در طول تاریخ آماده کرد.
سید حسن نصرالله در دوران جوانی و زمانی که 16 سال داشت تصمیم گرفت به جای رفتن به دانشگاه به حوزه علمیه نجف برود. وقتی نصرالله به عراق رسید همان طور که نشانی آیت الله سید محمد باقر صدر را جستجو می‌کرد به طور تصادفی با جوانی به نام سید عباس موسوی آشنا شد. آیت الله محمد باقر صدر پس از دیدار با سید حسن او را به همان سید عباس موسوی سپرد و توصیه نمود که در کنار تدریس تمام مایحتاج او را فراهم کند. تدریس بدون وقفه ادامه داشت و نصرالله توانست تا سال 1978 در کنار موسوی در عراق بماند. بین سید حسن و سید عباس موسوی پیوندی علمی و دینی خاصی به وجود آمده بود که هر روز عمیق‌تر می‌شد از این رو در سال 1979، سید حسن نصرالله، به عنوان مسئول سیاسی بقاع و عضو دفتر سیاسی جنبش امل تعیین شد. حزب الله در حالی در سال 1982 اعلام موجودیت کرد که سید حسن نصرالله 22 سال بیشتر نداشت. نخستین وظیفه او در این تشکل جدید، آماده سازی نیروهای مقاومت و تأسیس هسته‌های نظامی بود. قدرت نفوذ کلام او در بین نیروهای طرفدار حزب الله، در کنار بینش سیاسی و دینی او عامل مهمی در انتخاب وی به عنوان جانشین سید عباس موسوی بود. وی پس از ضربه سختی که این جنبش نوپا از سوی اسرائیل دریافت کرده بود، وحدت و یکپارچگی درونی را تقویت کرده و هدایت آن را بر عهده گیرد.
شهید موسوی در صبح روز 16 فوریه 1992 برای شرکت در مراسم هشتمین سالگرد شهادت شیخ راغب حرب (شیخ شهدا) به سمت "جبشیت" حرکت کرد و بعد از سخنرانی و حضور در «گلزار شهدای جبشیت» به شهر "الشرقیه" رفت، سپس راهی شهر "کوثر به الیسا" شد. همسرش «ام یاسر» و پسرش «حسین» نیز همراهش بودند. همسر شهید موسوی، همیشه با او بود. چون سید به او گفته بود که: «من، شهید خواهم شد.» وقتی که خودروی حامل شهید موسوی و همراهانش به منطقه‌ای به نام "تفاحتا" می‌رسد؛ ماشین آنها را موشک باران میکنند که در بر اثر اصابت موشک شلیک‌شده از هلیکوپترهای نیروهای اسرائیل به خودرو، همراه با همسر و تنها فرزندش، در سن 40 سالگی به شهادت رسید. انتخاب جانشین بعد از شهادت سید عباس موسوی، شورای مرکزی حزب الله، سید حسن نصرالله را به جانشینی وی انتخاب کرد. اگرچه تلآويو با ترور دبيرکل حزب‌اللَّه لبنان، قصد اختلال در مبارزه اين مجاهدان را داشت اما با انتخاب سيدحسن نصراللَّه به جانشينی شهيد سيدعباس موسوی، با فردی سرسخت‌تر از وی مواجه شد. مبارزه با اشغالگران صهيونيستی از طرف حزب الله با شدت بيشتری ادامه يافت تا آنکه در خرداد سال 1378، نظاميان اين رژيم را با خواری از جنوب لبنان بيرون راندند و شکست‌های 25 می 2000 و 14 آگوست 2006 را به آنان تحمیل کردند. اسرائیلیان بارها اعتراف کردند که فکر میکردند با ترور شهید سید عباس موسوی کار حزب الله تمام خواهد شد.
بیانات رهبر معظم انقلاب در دیدار با اعضای کادر مرکزی حزب‌الله لبنان در تاریخ 28 بهمنماه 1370 جنبه‌های شخصیتی بیشتری را از شهید موسوی معرفی کرد: «مرحوم شهید سیّد عباس موسوی شخص برجسته‌ای بود؛ در او خصوصیات بسیار خوبی باهم جمع شده بود؛ دین و تقوا و متانت را با هوش و شجاعت همراه کرده بود. ما فداکاری او را در صحنه لبنان تجربه کرده بودیم. خون بناحق‌ريخته‌ى اين شهيد بزرگوار عزيز و همراهان مظلومش، مبارزه‌ى حق‌طلبانه‌ى مردم لبنان و فلسطين را بر ضد اشغالگران صهيونيست جدى‌تر و عميق‌تر خواهد ساخت. در راه هدف الهى و مقدس خود كه دفاع از اسلام و مقابله با ظلم و تجاوز بود؛ به شهادت رسيد و به سعادت ابدى نايل آمد و راه او به وسيله‌ى ياران و همسنگرانش و ملت مسلمان و مظلوم لبنان و فلسطين ادامه خواهد يافت.»
سید عباس موسوی
خلاصه زندگی نامه
حجت الاسلام سید عباس موسوی، دبیر کل جنبش انقلابی حزب‌اللَّه لبنان و همچنین عضو شورای عالی مجمع جهانی اهل‌بیت؛ و از نزدیکترین افراد به امام موسی صدر شناخته می‌شد.
درخت واره
ورود/ثبت نام
اسناد و مراجع