آیت الله سید حسن عاملی در 15 خرداد سال 1341 در محله "محمدیه"، یکی از محلات قدیمی اردبیل و در خاندانی از خوشنام ترین سادات منطقه، از تبار سادات "جبل عامل"، که در زمان حکومت صفویه، جهت تصدی امر قضا از لبنان به ایران مهاجرت کرده بودند، متولد شد. پدرش از کسبه جزء بازار اردبیل و مشهور به دیانت و مورد احترام خاص و عام بود و والده اش که او نیز از تبار سادات جبل عامل است، در زهد و تهجّد زبانزد بود.آیت الله عاملی پس از گذراندن دروس مقدماتی برای تحصیل علوم دینی وارد حوزه علمیه قم شدند و از اساتید بزرگی کسب فیض نمودند. وی پیش از انقلاب از جوانان فعال انقلابی به شمار می آمدند و پس از انقلاب هم در کنار فراگیری دروس حوزوی در جبهه های حق علیه باطل نیز شرکت کردند.آیت الله عاملی علاوه بر اینکه به عنوان نماینده مقام معظم رهبری و امام جمعه در شهر اردبیل انتخاب شدند در دوره چهارم مجلس خبرگان رهبری به عنوان نماینده مردم اردبیل حضور داشتند.